Front End در برابر Back End – کاربردها و تفاوت‌ها

برای شما

در دنیای امروز وبسایت‌ها نقش مهمی در کسب دانش و پیش‌برد امور مختلف بازی می‌کنند.

وبسایت‌ها از گذشته تاکنون پیشرفت زیادی کرده‌اند و امکانات کاربردی و فوق‌العاده‌ای به آن‌ها اضافه شده است. استاندارد طراحی وبسایت‌ها به شدت بالا رفته و رعایت نکردن اصول طراحی وبسایت می‌تواند سریعاً کاربران را از حضور در سایت شما منصرف کند.

طراحی وبسایت‌ها از نظر بصری باید چشم‌نواز بوده و دسترسی به منوها و سایر امکانات به سادگی امکان‌پذیر باشد. سایت‌ها باید در هر دستگاهی شامل لپتاپ‌ها، گوشی‌ها و حتی تلویزیون‌های هوشمند که نمایشگر غول‌پیکری دارند، بدون مشکل نمایش داده شوند.

وبسایت‌ها باید سرعت بارگذاری بالایی داشته باشند و وقت کاربر را تلف نکنند.

در طراحی سایت باید نکاتی در نظر گرفته شود تا در صورت افزایش ترافیک ورودی به سایت، با ایجاد بهبودها و تغییراتی، سایت را بتوان برای تعداد بازدیدهای بالا آماده کرد.

امنیت وبسایت نیز مسئله مهمی بوده و کاربر در صورت عضویت و فعالیت در سایت باید از عدم افشای هویت و اطلاعات خود نظیر شماره حساب، آدرس و ایمیل اطمینان داشته باشد.

سایت‌ها تنها همان چیزی که شما روی صفحه نمایش خود مشاهده می‌کنید نیستند. برای رعایت اصول طراحی یک وبسایت مدرن باید کارهای زیادی توسط برنامه نویسان وب در پشت صحنه انجام شود.

گاهی مشکلات سایت‌ها مربوط به طراحی صفحات وب است، مثلاً ممکن است سایتی از رنگ‌های مناسبی در صفحات وب خود استفاده نکرده باشد و چشم‌های شما را اذیت کند. یا اینکه برای دسترسی به گزینه ثبتنام در سایت، مجبور به یک گشت‌وگذار طولانی میان منوها شوید.

اما مشکلاتی هم وجود دارند که مربوط به طراحی سایت از نظر بصری و گرافیکی نیست، مثلاً عدم بارگذاری یک تصویر یا مشکلاتی در احراز هویت و ثبتنام.

نمونه‌ای از یک وبسایت که طراحی بدی دارد و مربوط به یک هتل است را در تصویر مشاهده کنید:

در واقع سایت‌ها شامل دو بخش می‌شوند، یکی همان قسمتی است که شما آن را مشاهده کرده و به طور مستقیم با آن تعامل دارید. بخش دوم اما توسط شما قابل مشاهده نیست و مربوط به طراحی و عملکرد سایت از نظر منطقی می‌شود.

حالا که کمی در مورد عملکرد وبسایت‌ها صحبت شد، می‌توانیم به توضیح دو مورد که ممکن است اسم آن‌ها به گوشتان خورده باشد بپردازیم. فرانت اند (Front End) یا سمت کاربر و بک‌اند (Back End). یا سمت سرور (Server).

فرانت اند و بک اند در واقع همان دو بخشی از سایت هستند که پیشتر به آن‌‌ها اشاره کردیم.

فرانت اند مربوط به طراحی بخشی از سایت است که شما آن را مشاهده می‌کنید. بک اند نیز مربوط به انجام کارهای پشت صحنه وبسایت است.

برنامه نویسان وب در یکی از این دو حوزه مشغول فعالیت هستند و عامل ساخت سایت‌های فوق‌العاده‌ای هستند که در اینترنت به آن‌ها دسترسی داریم.

اگر می‌خواهید بیشتر درباره برنامه نویسی وب و دو بخش اصلی آن یعنی فرانت اند و بک اند اطلاعات خوبی کسب کنید، مطالعه ادامه این مقاله را از دست ندهید.

مجله فرادرس نیز در مقالات زیر به موضوعات مرتبط با برنامه نویسی وب و سرور پرداخته شده است.

فهرست

برنامه نویسی وب چیست؟

در برنامه نویسی وب از ابزارهایی نظیر زبان‌های برنامه نویسی و چارچوب‌های نرم‌افزاری (Software Frameworks) برای ساخت سایتی که در مرورگر شما به درستی اجرا شده و عملکرد مناسبی داشته باشد،‌ استفاده می‌شود.

همانطور که در مقدمه ذکر شد، وبسایت شامل دو بخش کلی است، یکی بخشی که شما آن را مشاهده می‌کنید (سمت سرور یا فرانت اند) و دیگری بخشی که در پشت صحنه قرار دارد اما برای عملکرد صحیح سایت بسیار ضروریست (سمت سرور یا بک اند).

هر یک از این بخش‌ها به برنامه نویسی مناسبی نیاز دارند. برنامه نویسان فرانت و بک از ابزارهای متفاوتی برای کار خود بهره می‌برند. دانش و مهارت‌های آنان نیز با یکدیگر متفاوت است.

البته برنامه نویسانی هم هستند که از مهارت و دانش کافی برای هم برنامه نویسی فرانت اند و هم برنامه نویسی بک اند برخوردار هستند که به آن‌ها توسعه دهنده فول استک (Full Stack) می‌گویند.

فرانت اند چیست؟

فرانت اند یا سمت سرور همان بخشی است که در مرورگر شما اجرا شده و قابل مشاهده است. کاربران در مرورگر با فرانت اند به طور مستقیم در تعامل هستند.

قالب‌، فونت، منوها و فرم‌های ارتباطی توسط توسعه دهنده فرانت اند ساخته می‌شوند.

برنامه نویس فرانت اند را نباید با طراح سایت (Web Designer) اشتباه گرفت. وظیفه طراح وب برنامه نویسی یا نوشتن کد نیست.

بلکه او با استفاده از ابزارهایی نظیر فوتوشاپ و دریم ویور (Dreamweaver) به طراحی شکل کلی صفحات وب و محل قرارگیری عناصر مختلف سایت می‌پردازد.

برنامه نویس فرانت اند با استفاده از زبان‌های برنامه نویسی و سایر ابزار، این طراحی را به صورتی که در مرورگر قابل اجرا باشد پیاده‌سازی خواهد کرد.

به طور کلی فرانت اند روی سه جنبه از طراحی سایت متمرکز است:

· ساختار یا چارچوب کلی

· طراحی زیبا و آسان برای استفاده

· طراحی نحوه تعامل با وبسایت

سایت فرادرس در صفحات زیر، موضوعات فتوشاپ و دریم ویور را آموزش داده است. برای مشاهده آموزش مورد علاقه خود، روی لینک مربوط به آن کلیک کنید.

بک اند چیست؟

بک اند قسمتی از سایت است که توسط کاربران قابل مشاهده نیست. بک اند اساساً بخشی است که سازمان‌دهی داده و اطمینان از عملکرد صحیح و روان فرانت اند در آن انجام می‌شود.

فرض کنید کاربری می‌خواهد یک فرم ثبتنام را در سایتی پر کند. اطلاعاتی که او در فرم پر می‌کند به صورت یک درخواست از مروگر به سمت سرور ارسال می‌شود و این درخواست در آن جا بررسی و پردازش شده و پاسخ مناسب از سمت سرور به مرورگر برای نمایش داده شدن ارسال می‌شود.

به طور کلی بک اند از قسمت‌های اصلی زیر تشکیل می‌شود:

· یک سرور برای میزبانی از سایت

· یک اپلیکیشن برای اجرای سایت روی سرور

· یک پایگاه داده برای میزبانی از داده‌ها و ایجاد تغییرات در آن‌ها

توسعه فرانت اند و بک اند، در کنار یکدیگر یا جدا از هم؟

گاهی برخی وبسایت‌ها یک سیستم یکپارچه در نظر گرفته می‌شوند. در این سیستم بک اند و فرانت اند در کنار هم قرار گرفته و از یکدیگر جدا نیستند. در واقع برنامه نویسی برای بک اند و فرانت اند به طور همزمان و تحت یک پروژه انجام می‌شود.

مشکل این روش این است که امکان تست و انجام تغییرات در بخش‌های طراحی و منطق سایت به صورت جداگانه امکان‌پذیر نیست.

اما امروزه در بیشتر موارد طراحی بک اند و فرانت اند به صورت جداگانه انجام می‌شود. جدایی این دو بخش از یکدیگر مزایای زیادی دارد. مثلاً توسعه دهنده فرانت اند نیازی به دانستن نحوه پردازش اطلاعات کاربران سایت توسط برنامه نویس بک اند ندارد.

از طرفی برنامه نویس بک اند نیز نیازی به دانشتن جزئیات طراحی سایت و نحوه قرار گرفتن داده‌ها در قسمت‌های مختلف سایت ندارد. وظیفه او تنها این است که خروجی‌های نهایی را تولید و به مرورگر برای نمایش داده شدن بفرستد.

ابزارهایی به نام موتورهای قالب (Template Engines) نظیر توئیگ (Twig) وجود دارند که به عنوان یک واسط در برنامه نویسی فرانت اند و بک اند عمل کرده و یک چارچوب مشخص برای اشتراک اطلاعات لازم میان برنامه نویسان فرانت و بک را فراهم می‌کند.

اگر به یادگیری Twig علاقه‌مندید ولی نمی‌دانید از کجا باید شروع کنید، پیشنهاد ما به شما مشاهده آموزش توئیگ در وبسایت فرادرس است.

• مشاهده آموزش پروژه محور Twig — کلیک کنید

طراحی فرانت و بک به صورت جدا از هم، فشار کاری را در تیم توسعه توزیع می‌کند و روند کلی توسعه نیز سرعت بیشتری خواهد گرفت.

برنامه نویس بک اند می‌تواند وظایف خود را انجام داده و برنامه نویس فرانت اند یا تولیدکننده محتوا به طور همزمان به کار خود ادامه می‌دهند در حالی که هر کدام از آن‌ها کاملاً روی کار و هدف خود متمرکز شده و هیچ گونه نگرانی از توسعه بخش‌های دیگر سایت ندارند.

کدام یک مهم تر است، فرانت اند و بک اند؟

برای اینکه سایت شما عملکرد خوبی داشته باشد، باید هم فرانت اند و هم بک اند به خوبی در کنار یکدیگر کار کنند. سایتی را فرض کنید که ظاهر خوبی دارد اما از نظر عملکرد منطقی با مشکل مواجه است. یا اینکه برای برگرداندن پاسخ یک درخواست ارسال شده از مرورگر به سرور، زمان زیادی شما را معطل کند.

اگر عملکرد منطقی سایت مشکلی نداشته باشد اما از نظر طراحی،‌ فونت‌ها و رنگ‌ها با مشکل مواجه باشد باز هم ممکن است کاربران از سایت شما ناامید شوند.

بنابراین باید به صورت متعادل به این دو بخش پرداخته شود.

برنامه نویس فرانت اند چه مهارت‌هایی باید داشته باشد؟

برنامه نویس فرانت اند را می‌توان مسئول طراحی داخلی خانه‌ای دانست که یک برنامه نویس بک اند ساخته است.

کار او از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که مسئول پیاده سازی اولین قسمتی از وبسایت است که کاربر چشمش به آن می‌افتد.

برنامه نویس فرانت اند باید از هنگام شروع توسعه تا تحویل نهایی کار، همکاری و درک متقابلی با طراح سایت و تحلیل‌گران تجربه کاربری داشته باشد تا بتواند تغییرات مد نظر آن‌ها را به خوبی پیاده سازی کند.

طراحی عناصر گرافیکی سایت توسط یک طراح (Designer) انجام می‌شود، عکس‌ها توسط یک عکاس گرفته می‌شود، متون و محتوا نیز توسط نویسندگان تولید می‌شوند، اما در نهایت این برنامه نویس فرانت اند است که تمامی این قسمت‌ها را به صورتی که در مرورگر قابل نمایش باشد درآورده و در واقع به زبان وب مسلط است.

معرفی زبان‌ها و فریم ورک‌های کاربردی در برنامه نویسی فرانت اند

برنامه نویس فرانت اند هم مانند سایر برنامه نویسان از دو ابزار کاربردی یعنی زبان‌های برنامه نویسی و فریم ورک‌ها استفاده می‌کند. در ادامه به معرفی مهم‌ترین زبان‌ها و فریم‌ ورک‌های مخصوص برنامه نویسی فرانت اند پرداخته خواهد شد.

زبان‌ها و فریم‌ ورک‌های کاربردی در توسعه فرانت اند عبارت‌اند از:

· اچ‌تی‌ام‌ال (Html)

· سی‌اس‌اس (CSS)

· جاوا اسکریپت (JavaScript)

· جی‌کوئری (jQuery)

· انگولار (Angular)

· ری‌اکت (React)

از میان این زبان‌ها، اچ‌تی‌ام‌ال، سی‌اس‌اس و جاوا اسکریپت از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند.

به طور کلی بسیاری از وبسایت‌ها از ابتدا به وسیله اچ‌تی‌ام‌ال و سی‌اس‌اس ساخته شده‌اند، پس اگر شما هم با توسعه فرانت اند آشنایی ندارید ابتدا یادگیری اچ‌تی‌ام‌ال و سی‌اس‌اس را آغاز کنید.

با یادگیری جاوا اسکریپت هم می‌توانید ویژگی‌های کاربردی نظیر نقشه‌هایی که در لحظه بروز می‌شوند یا باکس‌های نمایش ویدیو را به وبسایت خود اضافه کنید.

سایت فرادرس در صفحات زیر، موضوعات مرتبط با زبان‌ها و فریم ورک‌های کاربردی در برنامه نویسی فرانت اند را آموزش داده است. برای مشاهده آموزش مورد علاقه خود، روی لینک مربوط به آن کلیک کنید.

مزایای برنامه نویسی فرانت اند

برنامه نویسی فرانت اند مزایای زیادی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

· توسعه سریع:

توسعه عناصر مختلف وبسایت با استفاده از تکنولوژی‌های مدرن بسیار سریع است.

· امنیت کدنویسی:

کدنویسی فرانت اند بسیار امن است. با نوشتن کدها معمولاً هیچ گونه نگرانی بابت اجرای صحیح آن‌ها در مرورگرهای مختلف نخواهید داشت.

· عملکرد و پاسخگویی سریع:

می‌توانید ویژگی‌ها و امکاناتی را در سایت خود تعبیه کنید که عملکردی سریع در تعامل با کاربر دارند.

· یادگیری آسان تکنولوژی‌ها و استفاده از آن‌ها:

فریم ورک‌ها و تکنولوژی‌های فرانت اند کاربر پسند بوده و یادگیری و استفاده از آن‌ها بسیار آسان است.

· دیدن نتایج در لحظه:

امروزه می‌توان تغییرات ایجاد شده در ظاهر وبسایت را بدون نگرانی از تغییر وضعیت در ثبات سایت و بارگذاری مجدد صحفات وب، در مرورگر مشاهده کرد.

· انعطاف‌پذیری در محل کار:

به عنوان برنامه نویس فرانت اند تقریباً می‌توانید در هر جایی که قرار دارید وظایف خود را انجام دهید، از جمله در منزل.

چالش‌های برنامه نویسی فرانت اند

برنامه نویسان فرانت اند در حین توسعه با چالش‌هایی نیز روبرو می‌شوند. این چالش‌ها عبارت‌اند از:

· نسخه‌های جدید و بروزرسانی‌ها:

ارائه بروزرسانی برای فریم ورک‌ها همواره توسعه دهندگان فرانت را خوشحال نمی‌کند، چرا که ممکن است نسخه جدید همراه خود باگ‌هایی را آورده باشد. از طرفی اگر ابزار خود را بروز نکنید از استاندارد‌های مدرن عقب خواهید افتاد.

· عدم یادگیری اصول برنامه نویسی:

برخی از توسعه دهندگان در دام یادگیری فریم ورک و طریقه استفاده از آن به جای یادگیری زبانی که فریم ورک مبتنی بر آن است می‌افتند.

درک مفاهیم زبان برنامه نویسی مورد استفاده در فریم ورک برای غلبه بر چالش‌های توسعه ضروریست.

· پیچیده شدن غیرضروری پروژه‌های ساده:

فریم ورک‌ها و کتابخانه‌های فرانت اند معمولاً ویژگی‌های غیرضروری و اضافه‌ای را به وبسایت‌ها و صفحات وب ساده اضافه می‌کنند.

برنامه نویس بک اند چه مهارت‌هایی باید داشته باشد؟

سرور، اپلیکیشن و پایگاه داده‌ها باید در بک اند به خوبی کار کرده و ارتباط مناسبی با یکدیگر داشته باشند. برنامه نویس بک اند باید قادر به نوشتن کد‌های تمیز، مستندسازی شده و قابل حمل باشد.

اما قبل از آن برنامه نویس بک اند باید قادر به درک نیاز‌های ذی‌نفعان پروژه و پیاده سازی دقیق آن‌ها باشد. او باید قابلیت نوشتن و اجرای تست‌های مختلف را برای اطمینان از عملکرد سیستم داشته باشد.

حل مسئله و نوشتن الگوریتم‌های مختلف نیز از دیگر مهارت‌هایی است که برنامه نویس بک اند باید داشته باشد. همچنین او باید علاقمند به یادگیری تکنولوژی‌های جدید باشد.

برنامه نویس بک اند باید با مفاهیم پایگاه داده و حافظه نهان (Cache) آشنایی داشته و بتواند اطلاعات حساس کاربران را به طور امن ذخیره کند.

پایگاه‌ داده‌هایی که برنامه نویسان بک اند از آن‌ها استفاده می‌کنند عبارت‌اند از:

· اوراکل (Oracle)
· مایکروسافت اس‌کیو‌ال سرور (Microsoft SQL Server)
· مای اس کیو ال (MySQL)
· پستگرس‌کیو ال (PostgreSQL)

معرفی زبان‌ها و فریم‌ ورک‌های کاربردی در برنامه نویسی بک اند

زبان‌ها و فریم‌ورک‌های معروفی که برنامه نویسان بک اند از آن‌ها استفاده می‌کنند عبارت‌اند از:

· جاوا اسکریپت
· تایپ اسکریپت (TypeScript)
· پایتون (Python)
· پی‌اچ‌پی (PHP)
· جاوا (JAVA)
· روبی (Ruby)
· سی‌شارپ (C#)
· جنگو (Django)
· لاراول (Laravel)
· ASP .NET Core
· اسپرینگ (Spring)

سایت و مجله فرادرس در صفحات زیر، موضوعات مرتبط با مهارت های مورد نیاز یک بک اند کار را آموزش داده است. شما عزیزان برای مشاهده آموزش مورد علاقه خود، می توانید روی لینک مربوط به آن کلیک کنید.

• آموزش مدیریت بانک اطلاعاتی اوراکل

• آموزش SQL Server – مقدماتی

• آموزش پایگاه داده MySQL

• آموزش مقدماتی PostgreSQL برای مدیریت پایگاه داده

• راهنمای جامع تایپ اسکریپت (Typescript) — از صفر تا صد

• آموزش زبان برنامه نویسی پایتون (Python) همراه با مثال های عملی

• آموزش برنامه نویسی PHP

• آموزش برنامه نویسی جاوا (Java)

• آموزش مقدماتی زبان برنامه نویسی روبی

• آموزش مقدماتی برنامه نویسی سی شارپ C#)‎)

• آموزش جنگو (Django) – فریمورک تحت وب با پایتون (Python)

• آموزش فریم ورک Spring در جاوا

مزایای برنامه نویسی بک اند

مزایای برنامه نویسی بک اند عبارت اند از:

· اجرا در محیط‌های گوناگون:‌

وبسایت‌ها روی محیط‌های مختلفی از سرورهای پایگاه داده گرفته تا محیط‌های ابری اجرا می‌شوند.

· به اشتراک‌گذاری راحت اطلاعات:

اطلاعات مختلف کاربر به راحتی در پایگاه‌های داده ذخیره و در سمت سرور پردازش می‌شوند.

· منطق کد:

با به کارگیری یک منطق مناسب در طراحی بک اند، تمامی پلتفرم‌های به کار گرفته شده در سمت کاربر از یک منطق یکسان استفاده خواهند کرد.

· تأثیر در تجربه کاربری:

با رعایت اصول برنامه نویسی بک اند می‌توان در تجربه کاربران از کار با وبسایت اثری مثبت گذاشت.

چالش‌های برنامه نویسی بک اند

برنامه نویس بک اند ممکن است با چالش‌های زیر روبرو شود:

· مشکلات امنیتی:

امنیت اطلاعات کاربران سایت باید حفظ شود. همچنین برنامه نویس بک اند نباید اطلاعات غیرضروری را در اختیار توسعه دهندگان فرانت اند قرار دهد و باید فقط داده‌های پردازش شده را به سمت کاربر ارسال کند.

· انتخاب فریم ورک مناسب:

گاهی انتخاب فریم ورک مناسب با وظایف برنامه نویس و شرایط بازار مشکل به نظر می‌آید.

· مدیریت پیچیدگی‌های فنی:

برنامه نویس بک اند باید هماهنگی مناسبی میان وب سرور، سایت و پایگاه داده ایجاد کند. ایجاد این هماهنگی با چالش‌هایی همراه است.

فرانت اند یا بک اند؟

همانطور که این مطلب اشاره شد، هر کدام از برنامه نویسی‌های فرانت اند و بک اند با چالش‌ها و مزایای مخصوص خود همراه است.

هر دو بخش از اهمیت مخصوص خود برخوردار بوده و عدم توجه به اصول برنامه نویسی در هر یک از بخش‌ها به ایجاد مشکل در سایت منجر خواهد شد.

اگر از کار با پایگاه‌های داده و دستکاری داده‌ها لذت می‌برید یا خواهان غلبه بر مشکلات فنی و تأمین امنیت سایت هستید، یادگیری مهارت‌هایی که برای برنامه نویس بک اند شدن لازم است را آغاز کنید.

اگر اصول طراحی گرافیکی و طراحی رابط کاربری را درک می‌کنید، یادگیری برنامه نویسی فرانت اند را آغاز کنید. پیاده سازی یک صفحه زیبا و چشم‌نواز وب که هر عنصر آن در جای مناسبی قرار گرفته است می‌تواند هنر شما باشد.

مجله فرادرس در صفحات زیر، درباره موضوع برنامه نویسی فرانت اند و بک اند آموزش ارائه نموده است. برای مشاهده آموزش مورد علاقه خود از میان این دو، روی لینک مربوط به آن کلیک کنید.

• چگونه برنامه نویس وب شویم؟ – بخش اول: فرانت‌اند (FrontEnd)

• چگونه برنامه نویس وب شویم؟ — بخش دوم: بک‌اند (Backend)

می‌توانید با یادگیری هر دو مورد و کسب تجربه در طول زمان به توسعه دهنده فول استک نیز تبدیل شوید.

در هر صورت می‌توانید به هزاران دانشجوی دانشگاه آنلاین فرادرس بپیوندید تا از بروزترین و بهترین آموزش‌ها در زمینه‌های مختلف توسط اساتید خبره بهره‌مند شوید.

برای یادگیری زبان‌ها و فریم ورک‌های پرکاربرد فرانت اند و بک اند به سایت و یا مجله فرادرس مراجعه کنید.

• سایت فرادرس — کلیک کنید

• مجله فرادرس — کلیک کنید

نویسنده مطلب: نویسنده

منبع مطلب