تست نفوذ با پایتون — چگونه باید با پایتون تست نفوذ گرفت؟
سیستم سازمان‌های بزرگ و کوچک و حتی خود شما همواره در معرض نفوذ هکرها قرار دارد. امروزه هکرها به شیوه‌های مختلف و پیشرفته‌ای اقدام به نفوذ به سیستم‌ها می‌کنند.
به همین علت صاحبان سرورها، وبسایت‌ها و شبکه‌ها باید به شدت به امنیت سایبری سیستم‌های خود توجه کنند و کاربران خود را نیز در این راستا آموزش دهند.
یکی از راه‌هایی که می‌توان آن را به عنوان یک پیشگیری از حمله هکرها و سرقت اطلاعات در نظر گرفت، انجام تست‌های نفوذ است.
در تست نفوذ با استفاده از ابزارهای مختلف و تجربه افراد متخصص، سیستم در معرض حمله قرار می‌گیرد تا مکانیزم‌های دفاعی آن سنجیده شده و نقاط نفوذ و ضعف آن نیز پیدا شوند.
در این مقاله قصد داریم تست نفوذ با پایتون را معرفی کرده و به بررسی قابلیت‌های پایتون برای انجام تست نفوذ بپردازیم. پیش نیاز مطالعه این مقاله، آشنایی با مفاهیم برنامه نویسی و خصوصاً تسلط به زبان برنامه نویسی پایتون است. بنابراین اگر از قبل با پایتون آشنایی ندارید، پیشنهاد می‌کنیم آموزش مقدماتی پایتون را از فرادرس تهیه و مشاهده کنید.
تست نفوذ چیست؟
قبل از این که ابزارهای تست نفوذ با پایتون را معرفی کنیم، بهتر است با تست نفوذ، اهمیت انجام آن و مراحل انجام این تست بیشتر آشنا شوید.
تست نفوذ با شبیه سازی شرایط یک حمله سایبری، به کشف نقاط ضعف سیستم کمک می‌کند.
این نقاط ضعف ممکن است در سیستم عامل، سرویس‌ها یا اپلیکیشن‌ها وجود داشته باشند. همچنین ممکن است رفتار پرریسک کاربران یا پیکربندی اشتباه سیستم نیز منجر به شکست سیستم در تست نفوذ شود.
علاوه بر کشف نقاط ضعف، می‌توان عملکرد مکانیزم‌های دفاعی را نیز در برابر نفوذ ارزیابی کرد. با انجام تست نفوذ می‌توان در صورت نیاز، رفتار کاربران را نیز اصلاح کرد.
در واقع اگر سیستم را به یک خانه تشبیه کنیم، تست نفوذ را می‌توان بررسی امنیت خانه در برابر سارقین در نظر گرفت. با این تفاوت که خودتان نقش سارق را بازی می‌کنید!
تست نفوذ چگونه انجام می‌شود؟
تست نفوذ معمولاً از روش‌های دستی یا تکنولوژی‌های خودکار استفاده می‌کند تا به صورت سیستماتیک، سرورها، کامپیوترها، وب اپلیکیشن‌ها، شبکه‌های بی سیم، دستگاه‌های متصل به شبکه، دستگاه‌های قابل حمل و غیره را در معرض خطر نفوذ قرار دهد.
زمانی که نقاط ضعف یک سیستم خاص کشف شد، انجام دهندگان تست ممکن است از آن نقاط ضعف برای نفوذ عمیق‌تر به سیستم و در واقع نفوذ به زیرسیستم‌ها استفاده کنند.
بدین وسیله، می‌توان سطوح مختلف امنیتی را در یک سیستم به چالش کشید. برای درک چگونگی انجام تست نفوذ، باید بر مفاهیم شبکه و امنیت شبکه تسلط داشته باشید. بنابراین به شما توصیه می‌کنیم آموزش زیر را از فرادرس تهیه و مشاهده کنید.
چرا انجام تست نفوذ مهم است؟
در دنیای امروز، هکرها به دلایل و انگیزه‌های مختلفی قصد نفوذ به سیستم‌ها را دارند از جمله:
- اخاذی
- سرقت اطلاعات
- فرستادن یک پیام اعتراضی
- ضربه زدن به سیستم‌های یک کشور دشمن
- قدرت نمایی
- تست شبکه، سیستم و مکانیزم‌های دفاعی
فارغ از این که انگیزه هکر برای نفوذ به سیستم چیست، باید قبل از این که سیستم به خطر بیفتد، صاحب شبکه یا سیستم آن را تست کند تا نقاط ضعف و قوت سیستم مشخص شود.
در دوران حاضر که بیماری کرونا شیوع پیدا کرده، تمایل به دورکاری و استفاده از اینترنت گسترش یافته است. در واقع بسیاری از کارهایی که به صورت حضوری انجام می‌شد، در حال حاضر به صورت آنلاین انجام می‌شود. انجام بسیاری از کارها در گرو احراز هویت کاربران و پیکربندی صحیح سیستم برای ورود اطلاعات است.
اما در بسیاری از شرکت‌ها، به امنیت سایبری اهمیت چندانی داده نمی‌شود و همین مسئله دست هکرها را برای نفوذ به سیستم‌ها باز گذاشته است.
بنابراین با توجه به شرایط فعلی، توجه به امنیت سایبری و انجام تست‌های نفوذ اهمیت دوچندانی پیدا کرده است.
بسیاری از سازمان‌ها از نرم افزارهای تحت وب برای پیشبرد امور خود استفاده می‌کنند. بنابراین آشنایی با تست نفوذ در وب اهمیت زیادی دارد.
برای آشنایی با تست نفوذ در وب می‌توانید به آموزشی که فرادرس در این زمینه تهیه کرده است، مراجعه کنید.
تست نفوذ توسط چه کسانی انجام می‌شود؟
یکی از مواردی که اهمیت زیادی در تأمین امنیت سایبری دارد، یافتن بهترین افرادی که تخصص و صلاحیت کافی را برای انجام تست نفوذ داشته باشند است.
تعداد هکرها و مجرمان سایبری روز به روز گسترش پیدا می‌کند و همچنین آن‌ها از روش‌های پیچیده‌تر و مدرن‌تری برای نفوذ به سیستم‌ها استفاده می‌کنند. بنابراین استفاده از ابزار تست مناسب و افراد باتجربه برای انجام تست نفوذ اهمیت زیادی دارد.
دنیای امنیت سایبری پر از افراد متخصص با صلاحیت و دانش‌های مختلف است. اما گاهی پیدا کردن افرادی که قادر به تأمین اهداف امنیتی یک سیستم یا سازمان باشند، دشوار است.
انجام بعضی تست‌های ساده و ابتدایی، نیازی به بکارگیری افراد باتجربه ندارد. می‌توان این تست‌ها را توسط کاربرانی که دانش ابتدایی در زمینه امنیت سایبری دارند انجام داد. اگر تست نفوذ با پایتون را مد نظر خود قرار دهید، به کتابخانه‌هایی دسترسی خواهید داشت که به راحتی با آن‌ها می‌توان ابزارهای قدرتمندی برای تست نفوذ طراحی کرد.
اما اگر می‌خواهید امنیت سیستم خود را در تمامی لایه‌ها بسنجید و تست‌های نفوذ پیچیده را طراحی کنید، باید از شخص (یا حتی یک تیم) متخصص کمک بگیرید.
آشنایی با انواع روش هک، کمک زیادی به افراد در طراحی بهتر تست‌های نفوذ می‌کند. بنابراین می‌توانید آموزش فرادرس را در زمینه انواع هک تهیه و مشاهده کنید.
مراحل انجام تست نفوذ
تست نفوذ، یک فرآیند فکر شده و از قبل برنامه ریزی شده است. برای طراحی یک تست نفوذ، بهتر است گام‌های زیر برداشته شوند:
۱. برنامه ریزی و آماده سازی:
قبل از آغاز تست، انجام دهنگان تست و صاحب سیستم یا شبکه باید درباره اهداف تست صحبت کنند. آن‌ها باید بر سر این که چه نوع تستی باید انجام شود، چه کسانی از انجام تست آگاهی داشته باشند، سطح دسترسی اولیه چه مقدار باشد و سایر جزئیات مهم به توافق برسند. انجام این کارها برای تضمین موفقیت آمیز بودن تست ضروریست.
۲. اکتشاف:
در این مرحله شخص یا تیم تست کننده، روی شناسایی هدف خود متمرکز می‌شوند. از نظر فنی، اطلاعاتی نظیر آدرس آی پی می‌تواند به شناسایی فایروال‌ها و سایر اتصالات کمک کند. اطلاعات شخصی نظیر نام‌ها، عناوین شغلی و آدرس‌های ایمیل نیز می‌تواند ارزش زیادی داشته باشد.
۳. اقدام به نفوذ و بهره برداری از سیستم:
زمانی که تست کننده هدف خود را شناسایی کرد، تست نفوذ آغاز می‌شود. با آغاز شدن تست، در محیط کاوش شده و نقاط ضعف شناسایی می‌شوند. تست کننده تمام سعی خود را می‌کند تا در صورت امکان به سطوح عمیق‌تری از سیستم نفوذ کند.
۴. تحلیل نتایج و گزارش گیری:
تست کننده، باید گزارشی تهیه کند که در آن جزئیات دقیق هر مرحله از فرآیند تست ذکر شده باشد. در این گزارش باید ابزارهای به کار رفته، نقاط ضعف کشف شده و سایر اطلاعاتی که تست کننده به آن‌ها دسترسی پیدا کرده است ذکر شوند.
همچنین تست کننده باید توصیه‌هایی برای رفع مشکلات سیستم ارائه دهد.
۵. پاکسازی و اصلاح سیستم:
تست کننده نباید هیچ ردی از خود در سیستم به جا بگذارد، چرا که ممکن است یک هکر واقعی از ردپاهایی که تست کننده در سیستم به جا گذاشته برای نفوذ و سرقت اطلاعات استفاده کند. سپس، سازمان مربوطه باید شروع به انجام اصلاحات ضروری برای تأمین امنیت زیرساخت‌های خود کند.
۶. انجام دوباره تست:
شخص یا سازمان مربوطه باید از عملکرد اصلاحاتی که انجام داده است، اطمینان حاصل کند. به همین علت بهتر است دوباره تست نفوذ انجام شود تا متودهای اصلاحی به کار گرفته شده نیز به چالش کشیده شوند.
ابزارهایی که در تست نفوذ به کار گرفته می شوند
تست کننده باید به ابزار مختلفی مجهز باشد. انتخاب این ابزار معمولاً به نحوه انجام تست و عمقی از سیستم که قرار است هدف قرار داده شود، بستگی دارد.
تعدادی از مهم‌ترین ابزارهای تست نفوذ عبارت‌اند از:
- پورت اسکنرها (Port Scanner):
این ابزار می‌تواند پورت‌های باز یک سیستم را شناسایی کند. شناسایی پورت‌ها به شناسایی نوع سیستم عامل و اپلیکیشن‌های در حال اجرا کمک می‌کند. از این ابزار در مرحله شناسایی هدف که پیش‌تر در مورد آن بحث شد، استفاده می‌شود.
- ابزارهای کشف نقاط ضعف:
این ابزار اقدام به کشف اپلیکیشن‌هایی که نقاط ضعف معروفی دارند، می‌کند. این ابزار به دنبال خطاهای پیکربندی سیستم می‌گردند. گزارشی که توسط این ابزار به دست می‌آید، به تست کننده در راستای این که تست را از کجا شروع کند کمک می‌کند.
- نتورک اسنیفر (Network Sniffer):
این ابزار به بررسی ترافیک شبکه پرداخته و آن را تحلیل می‌کند. این کار به تست کننده کمک می‌کند تا مواردی مانند اطلاعاتی که به خوبی رمزگذاری نشده‌اند یا اطلاعات ورود به حساب کاربری را که به خوبی از آن‌ها محافظت نشده، در هنگام ردوبدل شدن در شبکه شناسایی کند.
- وب پروکسی (web Proxy):
این ابزار به تست کننده کمک می‌کند تا ترافیکی که بین مرورگر خودش و مرورگر وب سرور مورد نظر در جریان است را بررسی کند. بدین وسیله می‌توان ضعف‌های مرتبط با ویژگی‌های اچ تی ام ال را کشف کرد.
- ابزار کشف پسورد:
این ابزار به تست کننده کمک می‌کند تا رمزهای عبور ضعیف حساب‌های کاربری را کشف کند. با کشف رمزعبورهای ضعیف می‌توان کنترل حساب کاربری و حتی در نهایت کنترل کل یک سیستم را در دست گرفت.
استفاده از پایتون برای تست نفوذ
پایتون به عنوان زبانی پیشرو در زمینه برقراری امنیت سایبری و انجام تست نفوذ شناخته می‌شود.
ابزارهای زیادی وجود دارند که با استفاده از زبان پایتون طراحی شده‌اند و از آن‌ها برای انجام تست نفوذ استفاده می‌شود.
برای مثال، پروکسی سرویس‌هایی با پایتون نوشته شده‌اند که اطلاعاتی را به صورت رندوم تولید می‌کنند تا خطاها و نقاط ضعف شبکه پیدا شوند.
حتی یک چارچوب نرم افزاری کامل را می‌توان برای انجام تست نفوذ طراحی کرد.
زبان پایتون برای تست کننده‌های پیشرفته و باتجربه که قصد طراحی ابزارهای مخصوص خودشان را دارند، بسیار ایده آل است. یادگیری زبان پایتون برای شخصی که از قبل با برنامه نویسی آشنایی دارد و حتی افراد مبتدی بسیار آسان است.
کدهای نوشته شده با پایتون خوانایی بالایی دارند. کتابخانه‌های پیشرفته‌ای در پایتون وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها برای طراحی تست نفوذ استفاده کنید.
معرفی ابزارهای پایتون که در تست نفوذ کاربرد دارند
پایتون، ابزارهای شناخت نقاط ضعف قدرتمندی دارد که تست کننده‌ها می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند:
- ابزار Python Nmap:
برای اسکن نتایجی که ابزار Nmap تولید کرده است استفاده می‌شود. می‌توان از این ابزار برای طراحی حمله به میزبان‌های مشخص استفاده کرد.
- ابزار Requests:
به شما اجازه ارسال درخواست‌های HTTP/1.1 بدون نیاز به کدگذاری توسط خودتان را می‌دهد.
- ابزار BeautifulSoup:
این ابزار، به استخراج دیتا از فایل‌های اچ تی ام ال (HTML) و ایکس ام ال (XML) می‌پردازد. از این ابزار می‌توان برای حمله به وب اپلیکیشن‌های مختلف استفاده کرد.
- ابزار Monda:
از این ابزار می‌توان برای نوشتن کدهایی که بتوان به سرعت آن‌ها را هنگام بهره‌برداری از سیستم استفاده کرد، بکار برد.
- ابزار Scapy:
ابزاری برای پردازش پکتهای (Packet) ردوبدل شده در شبکه. با به دام انداختن این پکت‌ها و استخراج اطلاعات آن‌ها می‌توان درخواست‌ها و پاسخ‌های متناظر آن‌ها را کشف کرد.
می‌توان با استفاده از این کتابخانه نتایجی که نرم افزارهایی مانند وایرشارک (Wireshark) و ان مپ (Nmap) در اختیار ما قرار می‌دهند را با نوشتن برنامه، تحلیل کرد.
برای آشنایی با نرم افزار وایرشارک به ویدیوی آموزشی زیر مراجعه کنید.
از طرفی، کتابخانه‌های مختلفی در پایتون برای بهره برداری از شبکه وجود دارد از جمله:
- dpkt: تولید پکت و تحلیل شبکه با استفاده از پروتکل‌های پایه‌ای TCP/IP.
- impacket: کتابخانه‌ای برای کدگشایی پکتهای شبکه. با قابلیت پشتیبانی از پروتکل‌هایی مانند SMB.
- Knock subdomain scan: لیستی از زیردامنه‌های یک دامنه هدف را باز می‌گرداند.
- Spoodle: زیردامنه‌ها را برای شناسایی آسیب پودل بررسی می‌کند.
ابزارهایی که پایتون برای بررسی و تحلیل بدافزارها فراهم کرده است عبارت‌اند از:
- pyew: یک خط فرمان و دیس اسمبلر که برای تحلیل بدافزارها استفاده می شود.
- Exefilter: از این مورد برای فیلتر ایمیل‌ها، فایل‌ها یا صفحات وب استفاده می‌شود. می‌توان بسیاری از انواع فایل محبوب را تشخیص داده و محتوای آن‌ها را حذف کرد.
- pyClamAV: برای اضافه کردن تشخیص ویروس به ابزار پایتون استفاده می‌شود.
- CapTipper: ترافیک آلوده اچ تی تی پی را با تحلیل فایل‌های PCAP شناسایی می‌کند.
سخن پایانی درباره تست نفوذ با پایتون
در این مطلب، موضوعات مختلفی درباره تست نفوذ پوشش داده شد که امید است مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
اهمیت تست نفوذ، مزایای استفاده از زبان پایتون برای انجام تست نفوذ و در نهایت معرفی مهم ترین کتابخانه‌های پایتون که می‌توان از آن‌ها در تست نفوذ استفاده کرد را در این مطلب مطالعه کردید.
اگر تجربه‌ای در استفاده از زبان برنامه نویسی پایتون یا انجام تست نفوذ ندارید، به شما توصیه می‌کنیم از آموزشهای بی‌نظیر فرادرس استفاده کنید.
فرادرس بزرگترین مرجع آموزش آنلاین در ایران محسوب شده و آموزشهای فوق‌العاده‌ای در زمینه برنامه نویسی، شبکه‌های کامپوتری و امنیت شبکه در خود جای داده است.