مصاحبه های کاری خوب، بد، زشت!
شغل من کار کردن توی منابع انسانی شرکت ها نیست. علم اش رو هم ندارم. برای همین توی این متن قرار نیست که راجع به << چگونه یک مصاحبه کننده حرفه ای شوید، در ده دقیقه >> مطلبی ببینید. من اینجا فقط به عنوان یک برنامه نویس، میخوام از انتظارات ام از یک پروسه مصاحبه کاری بنویسم. شاید به درد منابع انسانی یک شرکتی بخوره. به ترتیب روند مصاحبه مطالب رو مینویسم، نه به ترتیب اهمیت.
تقویم گوگل
اولین چیزی که برای خود من خیلی مهمه، ثبت روز، ساعت، و مکان مصاحبه توی تقویم گوگل ام است. مصاحبه کننده ها باید حواسشون به این باشه که کسی که دنبال کار هست، فقط برای شما رزومه نفرستاده، و حتما توی طول هفته، ساعت ها و جاهای دیگری رو هماهنگ کرده. پس ممکنه از روی حواس پرتی یا آشفتگی ذهنی، روز یا ساعت مصاحبه رو فراموش کنه و هم شما ( به عنوان یک شرکت خوب ) و هم کارمند، شانس همکاریشون باهم کمتر بشه.
فرم های خسته کننده و به درد نخور
بیشترین چیزی که توی روند یک مصاحبه اعصاب منو خورد میکنه، پر کردن تعداد زیادی فرم است، که پر از سوال های بسیار شخصی هستن. شغل پدر و مادر و خواهر و برادر و برادرزاده و پسر عمو و دختر عمه من، یا دین من، یا موزیکی که گوش میدم و …. شاید بعدا برای منابع انسانی خیلی مهم باشه! ولی اول اجازه بدین باهم صحبت کنیم، مصاحبه بشیم، شرایط کاری هم رو بدونیم، اگر همه چیز خوب پیش رفت، سوال هایی که واقعا براتون مهمه رو بپرسین، ما جواب میدیم !
لبخند و برخورد اول دوستانه
به این فکر کنید که مصاحبه شونده با یک احتمال خوبی، خودش کمی استرس داره، و شما با یک برخورد اولیه خوب، میتونید این استرس رو کاهش بدین. به این شکل میتونید کمک خوبی به مصاحبه شونده بکنید تا توانایی واقعی خودش رو توی مصاحبه نشون بده. یادمون نره که اگر شرکت شما یک نیروی خوب رو از دست بده و ریجکت کنه، اون آدم ضرری نکرده، شرکت ضرر کرده که یک نیروی خوب رو از دست داده.
یک لبخند دوستانه، خوش آمد گویی، و حرف های مثل << راحت رسیدین ؟>> ، << اوضاع خوبه، آماده این برای مصاحبه ؟>> ، یا << چیزی نیاز ندارین ؟ >> …. همین حرف های ساده، تاثیر داره واقعا.
اطلاعات کافی
یک مشکل بزرگی که توی خیلی از مصاحبه ها دیدم، ندادن اطلاعات کافی به مصاحبه شونده است. چند مورد از اطلاعاتی که من شخصا انتظار دارم قبل از شروع مصاحبه داشته باشم رو اینجا مینویسم .
کی داره منو مصاحبه میکنه ؟
اینکه شما اول مصاحبه اسم اتون رو میگین، خوبه! میتونیم صداتون کنیم. اما مهم تر از اون باید پوزیشن خودتون توی شرکت رو بگین که من بدونم دارم با چه کسی دارم صحبت میکنم.
کار شرکت شما چیه و از کجا پول در میاره ؟
من باید بدونم شرکتی که قراره باهاش کار کنم چه محصول هایی داره. یه توضیح کوتاه راجع به محصولاتشون بهم بدن اگر خیلی معروف نیستن، و اگر روش درآمدیشون نکته خاصی داره بهم بگن .
روند مصاحبه به چه شکلی خواهد بود؟
من باید بدونم روز مصاحبه چه چیزی در انتظارم است. قرار است تست هوش بدم ؟ قرار است کد بزنم ؟ قرار است سوال های فنی پرسیده بشه؟ یا فقط یک صحبت ساده با منابع انسانی است ؟ چند مرحله داره مصاحبه ؟ چقدر طول میکشه ؟ و اینجور چیز ها .
اجازه بدین صحبت کنیم
بعضی از مصاحبه کننده ها، یا عجله دارن، یا حوصله ندارن، اجازه نمیدن مصاحبه شونده صحبت کنه! تند تند و رگباری سوال میپرسن ( معمولا با اخم :)) ) و اجازه نمیدن که مصاحبه شونده خودش و دانایی هاش رو توی مصاحبه نشون بده. این بده که شما یک جواب توی ذهن ات داری، به محض اینکه بهش رسیدی، بیخیال بقیه حرف های مصاحبه شونده بشی. ( البته میدونم بعضی ها پر حرف هستند و وقت شما هم کمه، اما باید تحمل کرد تا حدی)
سوال های خوب بپرسید
ما اومدیم اینجا تا با جواب دادن به سوال هاتون نشون بدیم که چقدر توانایی و تجربه داریم. نکته اول اینه که خوبه با سوال های ساده شروع کنید، کم کم سمت سوال های پر چالش تر برید. اینطوری میتونید تجربه و دانایی طرف رو محک بزنید و مصاحبه شونده هم حس خوبی از مصاحبه اش میگیره ( باز هم یادمون باشه که اگر کسی از مصاحبه حس خوب بگیره، حتی اگر ریجکت بشه هم شما رو یادش میمونه، می ره و سال بعد که قوی تر شد، اون موقع که شما نیاز به نیرو دارین، براتون رزومه میفرسته دوباره ! ولی بر عکسش این میشه که، ریجکت میشه، حس بد داره، و حتی به دوستاش هم میگه برای شما رزومه نفرستن. )
سوال های حفظی باحال نیستن به نظرم. یعنی من میگم سوالی که من اگر گوگل کنم، زیر ۱۰ ثانیه به جوابش برسم رو بپرسین، اشتباهه ( بیاین منو خوشحال کنیم و اسم این قانون رو بزاریم قانون ده ثانیه اشکان B-) ) سعی کنید سوال هایی بپرسید که تجربه یا روش حل مشکل و طرز فکر مصاحبه شونده رو نشون بده، نه حافظه اش رو.
راجع به انتظارات مصاحبه شونده از شرکت بپرسین. اینجوری علاوه بر اینکه نشون میدین به منابع انسانی خودتون اهمییت میدین، میتونید ببینید که اصلا میتونید این آدم رو خوشحال کنید یا اینکه قراره تبدیل به یک مشکل بشه برای سازمان. مثلا اگر مصاحبه شونده انتظار داره که هرروز بره و یک سیلی توی گوش مدیر عامل شرکت بزنه، با این منطق که ساختار Flat رو می پسنده، یا مثلا انتظار داره براش لیموزین بگیرین هر روز صبح بره دنبالش، با این منطق که ترافیک و رانندگی روی پرفورمنسش تاثیر می زاره، خب فکر نمیکنم گزینه خوبی برای همکاری باشه، هرچقدر هم که از نظر فنی عالی باشه.
محیط کار
در انتهای مصاحبه، محیط کاری شرکت رو به مصاحبه شونده نشون بدین. برای خیلی از ماها، محیط جایی که توش کار میکنیم، حتی از رقم حقوق پیشنهادی شما هم مهم تره. یادمون باشه، شما تنها کسی نیستید که اون آدم رو مصاحبه میکنید، و مصاحبه شونده حتما باید بین شما و شرکت های دیگه، یکی رو انتخاب کنه، پس هر فاکتوری براش مهم میشه موقع تصمیم گیری.
زمان پیوستن به تیم
اگر مصاحبه شونده در حال حاضر جایی کار میکنه، بهش اجازه بدین ( مثلا یک ماه ) که از جای قبلی خارج بشه. یادمون باشه که یک کارمند متعهد ( حتی به جایی که قرار است ترکشون کنه ) بسیار با ارزش است. اگر شرکت قبلی اش رو یک روزه ترک کنه به خاطر شما، حتما یک روز شما رو هم یکهو ترک میکنه برای یک شرکت بهتر.
اگر مصاحبه شونده در حال حاضر جایی کار نمیکنه، اجازه بدین بهش بین آفر هاش با دقت و حوصله، یکی رو انتخاب کنه، با این امید که انتخابش شما باشید. یادمون باشه که اگر مصاحبه شونده، با منطق و حوصله ما رو انتخاب کنه، خیلی بهتر از اینه که عجله ای ما رو انتخاب کنه و همیشه این توی ذهنش باشه که << آیا اگر اون یکی آفر رو انتخاب میکردم بهتر نبود ؟؟>> .
برخورد با ریجکت شده ها
این خیلی زشته که اگر یکی رو ریجکت میکنید، بهش خبر ندین. جدا از اینکه نشون میده شما چقدر آدم بدی هستید، شانس اینکه طرف بره، ضعف هاش رو درست کنه ( مثلا حتی دو سال بعد ) و دوباره برای شما رزومه بفرسته رو از خودتون میگیرین. نکته بعدی هم اینه که، اگر کسی رو ریجکت میکنید، و طرف دلیلش رو از شما خواست، بهتره که بهش بگید، اینجوری میتونه روی ضعف هاش کار کنه و از شما هم حس خوبی بگیره.
جمع بندی
اول متن هم نوشتم، من دانشی توی حوزه منابع انسانی ندارم. فقط به عنوان یک برنامه نویس، انتظاراتم رو نوشتم. شاید انتظارات زیادی ان، شاید هم منطقی ان، نمیدونم. فقط دلم خواست انتظارات من و امثال من رو بدونید، شاید به راحتی بتونید کاری کنید که روند مصاحبه جذاب تر بشه. همین !
مرسی که وقت گذاشتین و خوندین. ممنونم میشم توی نظرات، اگر نکته دیگه به ذهنتون می رسته، یا اینکه با قسمتی از حرفام ( یا کل اش ) مخالفین رو بنویسین. شاید به درد منابع انسانی یک شرکتی خورد.